Δευτέρα 11 Δεκεμβρίου 2023

Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων 2023: Το δικαίωμα στο περιβάλλον

 

Η χθεσινή 75η επέτειος από την υπογραφή της Οικουμενικής Διακήρυξης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, σε συνδυασμό με τη μεταγενέστερη, σχετικά πρόσφατη (Ιούλιος 2022), αναγνώριση από τον Ο.Η.Ε. του δικαιώματος για καθαρό, υγιές και αειφόρο περιβάλλον ως προϋπόθεσης για την πληρέστερη απόλαυση πολλών από τα υπόλοιπα ανθρώπινα δικαιώματα, μας θυμίζει την επιτακτική ανάγκη για αυξημένη κοινωνική ευαισθητοποίηση για το περιβάλλον, αλλά και για περιβαλλοντική δικαιοσύνη για όλους.

Τα ανθρώπινα δικαιώματα βρίσκονται στο επίκεντρο της αντιμετώπισης της πολλαπλής κρίσης που αντιμετωπίζει ο πλανήτης - κλιματική αλλαγή, απώλεια βιοποικιλότητας, υπερεκμετάλλευση μη ανανεώσιμων πόρων, υποβάθμιση φυσικού περιβάλλοντος κ.ά. – και η προστασία τους προβάλλεται ως καθοριστική για την επίτευξη των Στόχων Αειφόρου Ανάπτυξης του Ο.Η.Ε.

Παρότι δεν υπάρχει καθολικά αποδεκτός ορισμός του δικαιώματος στο περιβάλλον, γενικά θεωρείται ότι αναφέρεται σε ουσιαστικά και διαδικαστικά στοιχεία. Στα ουσιαστικά στοιχεία περιλαμβάνονται ο καθαρός αέρας, το σταθερό κλίμα, το ασφαλές νερό και η επαρκής αποχέτευση, τα υγιή τρόφιμα, τα μη τοξικά περιβάλλοντα στα οποία μπορεί κανείς να ζει, να εργάζεται, να σπουδάζει και να παίζει κ.ά. Ως διαδικαστικά στοιχεία περιγράφονται η πρόσβαση στην πληροφόρηση, η συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων και η πρόσβαση στη δικαιοσύνη, ενώ σε αυτά συγκαταλέγονται επίσης τα δικαιώματα της αλληλεγγύης, της ισότητας και της δράσης για το περιβάλλον (UN Office of the High Commissioner for Human Rights - OHCHR, Environment Programme - UNEP & Development Programme – UNDP, 2022).

Η 6η Αρχή του Πλαισίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που συνδέονται με το περιβάλλον αφορά στην υποχρέωση των κρατών να παρέχουν εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση του κοινού σε περιβαλλοντικά θέματα. Η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση/Εκπαίδευση για την Αειφορία μπορεί να συμβάλλει ουσιαστικά προς αυτή την κατεύθυνση και να λειτουργήσει καταλυτικά στην υποστήριξη και την προστασία του δικαιώματος στο περιβάλλον, προετοιμάζοντας πολίτες ευαισθητοποιημένους και ικανούς να αναλάβουν δράση, αλλά και ενημερώνοντας και κινητοποιώντας την ευρύτερη κοινότητα για τις αιτίες και τους τρόπους αντιμετώπισης των πολλαπλών περιβαλλοντικών προκλήσεων.

#UDHR #HumanRights #EnvironmentalJustice #SDGs #EnvironmentalEducation #SustainabilityEducation

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου