Ενότητα 5η: «Αειφόρο σχολείο» του συλλογικού επιστημονικού τόμου προς τιμήν της Ομ. Καθηγήτριας Ευγενίας Φλογαΐτη

Ολοκληρώνοντας την περιήγηση στον συλλογικό τόμο που είναι αφιερωμένος στην Ομότιμη Καθηγήτρια του ΕΚΠΑ κυρία Ευγενία Φλογαΐτη και κυκλοφόρησε από το Περιοδικό «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση για την Αειφορία», παρουσιάζουμε σήμερα τα κείμενα της τελευταίας ενότητας με θέμα το «Αειφόρο Σχολείο». Πρόκειται για ένα ερευνητικό πεδίο στο οποίο κατεξοχήν συνέβαλε η Ευγενία Φλογαΐτη με το επιστημονικό έργο της. Στην ενότητα αυτή συζητώνται έννοιες και προτάσεις που συνδέονται με την ολιστική σχολική προσέγγιση, με το ίδιο το αειφόρο σχολείο και άλλους εκπαιδευτικούς οργανισμούς μάθησης, καθώς και με τη συνεργασία, ως αρχή και πρακτική, ανάμεσα στο σχολείο και την οικογένεια, αλλά και την κοινότητα.

Η πρώτη εργασία έχει τίτλο «Ολιστική Σχολική Προσέγγιση: Μια ολοκληρωμένη παιδαγωγική θεώρηση για την Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη». Υπογράφεται από την Αραβέλλα Ζαχαρίου, Προϊσταμένη Μονάδας Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφόρο Ανάπτυξη στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου, και την Χρυσάνθη Κάτζη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Τμήμα Επιστημών της Αγωγής του Πανεπιστημίου Frederick (Κύπρος). Η εργασία εξετάζει θεωρητικά την έννοια και το περιεχόμενο της Ολιστικής Σχολικής Προσέγγισης (ΟΣΠ) σε συνάρτηση με την Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη (ΕΑΑ) και τη μετασχηματιστική μάθηση ως ζητούμενο για την ΕΑΑ, αλλά και δομικό στοιχείο της ΟΣΠ. Στο κείμενο αναλύονται οι ιδιότητες που καθιστούν την ΟΣΠ μια ολοκληρωμένη προσέγγιση, και εντοπίζονται οι προκλήσεις, ως σημαντικοί ανασχετικοί παράγοντες στην προσπάθεια που καταβάλλεται για να καταστούν τα σχολεία κοινότητες μάθησης για την αειφορία.

Εδώ θα βρείτε την πλήρη αναφορά:

Ζαχαρίου, Α. & Κάτζη, Χ. (2023). Ολιστική Σχολική Προσέγγιση: Μια ολοκληρωμένη παιδαγωγική θεώρηση για την Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη. Περιβαλλοντική Εκπαίδευση για την Αειφορία, 5(1), Ειδικό θεματικό τεύχος με τίτλο «Σύγχρονες διαστάσεις της Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφορία» αφιερωμένο στην Ομ. Καθηγήτρια Ευγενία Φλογαΐτη, 163-176. https://doi.org/10.12681/ees.35778

Στο δεύτερο άρθρο, που επιγράφεται «Το αειφόρο σχολείο ως όραμα και προοπτική για τη σύγχρονη εκπαίδευση», η Χριστίνα Κάτσενου, εκπαιδευτικός και Δρ. στην Εκπαίδευση για το Περιβάλλον και την Αειφορία (ΤΕΑΠΗ, ΕΚΠΑ), αναλύει τη φιλοσοφία και τις βασικές αρχές του αειφόρου σχολείου, τις ομοιότητες και διαφορές του από το οικολογικό και το πράσινο σχολείο, τη δράση και τη συμμετοχή των μαθητών, αλλά και τον ρόλο των εκπαιδευτικών σε ένα τέτοιο πλαίσιο. Συζητά επίσης τρόπους με τους οποίους το αειφόρο σχολείο μπορεί να ενθαρρύνει τη λειτουργία κοινοτήτων μάθησης και πρακτικής και πώς ένας εκπαιδευτικός οργανισμός μπορεί να μετασχηματίζεται από γραφειοκρατικό ίδρυμα μετάδοσης γνώσεων σε έναν δια βίου οργανισμό μάθησης.

Η πλήρης αναφορά του άρθρου:

Κάτσενου, Χ. (2023). Το αειφόρο σχολείο ως όραμα και προοπτική για τη σύγχρονη εκπαίδευση. Περιβαλλοντική Εκπαίδευση για την Αειφορία, 5(1), Ειδικό θεματικό τεύχος με τίτλο «Σύγχρονες διαστάσεις της Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφορία» αφιερωμένο στην Ομ. Καθηγήτρια Ευγενία Φλογαΐτη, 177–188. https://doi.org/10.12681/ees.35780

Με το επόμενο άρθρο, που έχει τίτλο «Εκπαιδευτικοί Οργανισμοί Μάθησης για την αναζήτηση της αειφορίας», η Χριστίνα Νομικού, Σύμβουλος Εκπαίδευσης Δασκάλων και Δρ. στην Εκπαίδευση για το Περιβάλλον και την Αειφορία (ΤΕΑΠΗ, ΕΚΠΑ), συνδέει τη λειτουργία των Εκπαιδευτικών Οργανισμών Μάθησης (ΕΟΜ) με την αειφορία. Οι ΕΟΜ δεν επιδιώκουν ένα προκαθορισμένο αποτέλεσμα, ούτε εγκλωβίζονται στη στείρα αναμετάδοση γνώσεων και την αναπαραγωγή κοινωνικών μοντέλων. Προσεγγίζουν και οργανώνουν τη μάθηση ως δυναμική και εξελισσόμενη διαδικασία, καλλιεργούν δεξιότητες κριτικής σκέψης και συνεργατικής επίλυσης των προβλημάτων, υπερβαίνουν την απομόνωσή τους, αναπροσανατολίζοντας τον τρόπο που εργάζονται. Έτσι, οι αρχές και οι πρακτικές που εφαρμόζουν είναι συμβατές με την επίτευξη στόχων αειφορίας, καθώς μπορούν να εμπλουτίσουν ποικιλοτρόπως το περιεχόμενο, τις προτεραιότητες και τις προοπτικές των σύγχρονων εκπαιδευτικών οργανισμών.

Εδώ μπορείτε να δείτε την πλήρη αναφορά:

Νομικού, Χ. (2023). Εκπαιδευτικοί Οργανισμοί Μάθησης για την αναζήτηση της αειφορίας. Περιβαλλοντική Εκπαίδευση για την Αειφορία, 5(1), Ειδικό θεματικό τεύχος με τίτλο «Σύγχρονες διαστάσεις της Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφορία» αφιερωμένο στην Ομ. Καθηγήτρια Ευγενία Φλογαΐτη, 189–199. https://doi.org/10.12681/ees.35781

Η εργασία της Έλλης Ναούμ, Συμβούλου Εκπαίδευσης Νηπιαγωγών και Δρ. στην Εκπαίδευση για το Περιβάλλον και την Αειφορία (ΤΕΑΠΗ, ΕΚΠΑ), έχει τίτλο «Η συνεργασία σχολείου-οικογένειας μέσω της γονικής συμμετοχής στο πλαίσιο του αειφόρου σχολείου». Στο άρθρο προβάλλεται η αξία της ανάπτυξης συνεργειών μεταξύ όλων των εμπλεκομένων σε έναν εκπαιδευτικό οργανισμό για την αντιμετώπιση και επίλυση περιβαλλοντικών και κοινωνικών ζητημάτων. Η συνεργασία σχολείου-οικογένειας μέσω της γονικής συμμετοχής μπορεί να αποτελέσει μια πρόταση και να λειτουργήσει ως όχημα για το άνοιγμα του σχολείου στην κοινότητα και τον μετασχηματισμό του αειφόρου σχολείου. Γι’ αυτό, όπως προτείνεται στο κείμενο, τα σχολεία είναι σημαντικό να θέσουν στο επίκεντρο της εκπαιδευτικής διαδικασίας και των εκπαιδευτικών σχεδιασμών τους τη συνεργασία με τις οικογένειες των μαθητών, με σημείο εκκίνησης την εμπλοκή των γονέων στην εκπαιδευτική ζωή και με θετικές επιπτώσεις για όλα τα εμπλεκόμενα μέλη και φορείς.

Μπορείτε να βρείτε την πλήρη αναφορά εδώ:

Ναούμ, Ε. (2023). Η συνεργασία σχολείου-οικογένειας μέσω της γονικής συμμετοχής στο πλαίσιο του αειφόρου σχολείου. Περιβαλλοντική Εκπαίδευση για την Αειφορία, 5(1), Ειδικό θεματικό τεύχος με τίτλο «Σύγχρονες διαστάσεις της Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφορία» αφιερωμένο στην Ομ. Καθηγήτρια Ευγενία Φλογαΐτη, 200–217. https://doi.org/10.12681/ees.35782

Στην ίδια γραμμή σκέψης είναι και η εργασία του Κώστα Γαβριλάκη, Αναπληρωτή Καθηγητή στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, με τίτλο «Συνεργασία σχολείου και κοινότητας προς την αειφορία». Στο κείμενο επιχειρείται μια σύντομη αναδρομή στην εξέλιξη της ιδέας της συνεργασίας του σχολείου με την ευρύτερη κοινότητα, αποσαφηνίζονται κεντρικές έννοιες, συνοψίζονται βασικές τυπολογίες και σκιαγραφούνται ενδεικτικά παραδείγματα. Ακόμα, αναλύονται τα κύρια οφέλη, οι δυσκολίες και οι παράγοντες που ευνοούν την ανάπτυξη τέτοιων συνεργασιών. Εφόσον η αειφορία αποτελεί κοινωνική κατασκευή και ένα όραμα που διαμορφώνεται και δρομολογείται συλλογικά και τοπικά, όλα τα «ζωτικά όργανα» των τοπικών κοινωνιών πρέπει να ενεργοποιηθούν και να συλλειτουργήσουν προς αυτήν την κατεύθυνση, με το σχολείο να (οφείλει να) έχει κεντρική θέση, αποτελώντας τη «μήτρα» του μέλλοντος της κοινότητας.

Η πλήρης αναφορά βρίσκεται εδώ:

Γαβριλάκης, Κ. (2023). Συνεργασία σχολείου και κοινότητας προς την αειφορία. Περιβαλλοντική Εκπαίδευση για την Αειφορία, 5(1), Ειδικό θεματικό τεύχος με τίτλο «Σύγχρονες διαστάσεις της Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφορία» αφιερωμένο στην Ομ. Καθηγήτρια Ευγενία Φλογαΐτη, 218–233. https://doi.org/10.12681/ees.35783