Δευτέρα 15 Ιανουαρίου 2024

Περιβαλλοντικές Ανθρωπιστικές Επιστήμες και Εκπαίδευση στην Ανθρωπόκαινο Εποχή. Εισαγωγή στο βιβλίο της C. Merchant "Η Ανθρωπόκαινος εποχή και οι Ανθρωπιστικές Επιστήμες. Από την κλιματική αλλαγή σε μια νέα εποχή αειφορίας"

 

Συνεχίζοντας την περιήγηση στο βιβλίο της Carolyn Merchant "Η Ανθρωπόκαινος εποχή και οι Ανθρωπιστικές Επιστήμες. Από την κλιματική αλλαγή σε μια νέα εποχή αειφορίας", που κυκλοφόρησε στην ελληνική γλώσσα από τις Εκδόσεις Gutenberg, σήμερα παρουσιάζουμε την εισαγωγή του, που υπογράφεται από τη διευθύντρια του ΕργΠΕ, Αναπλ. Καθηγήτρια Μαρία Δασκολιά, η οποία είχε και την επιστημονική επιμέλεια της έκδοσης.
 

Το κείμενο, αν και επιγράφεται «Εισαγωγή στην ελληνική έκδοση», επιδιώκει να είναι κάτι περισσότερο από ένα τυπικό εισαγωγικό σημείωμα, με την έννοια της συνοπτικής περιγραφής και ξενάγησης των αναγνωστών/τριών στην ταυτότητα της συγγραφέα και/ή στο θέμα, τη δομή και το περιεχόμενο του βιβλίου. Αντ’ αυτού, μέσα από μια θεωρητική ανάλυση αναπτύσσει έναν προσωπικό θεωρητικό στοχασμό, με σκοπό τη διατύπωση τεκμηριωμένης θέσης και πρότασης για τον ρόλο και τη δυναμική που έχει το αναδυόμενο πεδίο των περιβαλλοντικών ανθρωπιστικών επιστημών στη σύγχρονη εποχή και τις ευκαιρίες που ανοίγονται από τη σύνδεσή του με την εκπαίδευση γενικά και τα πεδία της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης/ Εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη (ΠΕ/ΕΑΑ) ειδικότερα.

 

Πιο συγκεκριμένα, η εργασία επιδιώκει να αρθρώσει μια διακριτή και χρήσιμη προβληματική, εξελίσσοντάς την με βάση μια σειρά από ερωτήματα, τα οποία θέτει διαδοχικά ως άξονες πρόκλησης σκέψης και διατύπωσης θέσης. Ξεκινώντας από την αναζήτηση της σχέσης που μπορεί να έχουν οι ανθρωπιστικές επιστήμες με το περιβάλλον, τη σύγχρονη περιβαλλοντική κρίση και την αειφορία, το κείμενο ξετυλίγει ένα νήμα σκέψης, με την σκυτάλη να παίρνουν επόμενα ερωτήματα, όπως για το πώς και γιατί επανέρχονται οι ανθρωπιστικές επιστήμες στην πρωτοπορία της σύγχρονης περιβαλλοντικής σκέψης και έρευνας, ή τι καθιστά περισσότερο επίκαιρη από ποτέ τη συμβολή των περιβαλλοντικών ανθρωπιστικών επιστημών στη διεκδίκηση μιας νέας εποχής αειφορίας

 

Μέσα από τις θέσεις που αναπτύσσει με αφορμή τις απαντήσεις που δίνει σε καθένα από τα ερωτήματα αυτά, η εργασία επιζητά όχι μόνο να ορίσει και να χαρτογραφήσει το status και την αποστολή των περιβαλλοντικών ανθρωπιστικών επιστημών της εκπαίδευσης στην εποχή του Ανθρωπόκαινου, αλλά και να διερευνήσει τις προκλήσεις και τις δυνατότητες μιας συν-εξέλιξής τους με την ΠΕ/ΕΑΑ. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στο «Ανθρωπόκαινο» ως έννοια και ως πραγματικότητα και στη δυνατότητα να αξιοποιηθεί από τη σύγχρονη εκπαίδευση ως μαθησιακή «πρόκληση στη συλλογική φαντασία», με τις περιβαλλοντικές ανθρωπιστικές επιστήμες να αποτελούν τα «εργαλεία πλοήγησης» εκπαιδευτών και εκπαιδευόμενων σε μια ανα-νοηματοδότηση της σχέσης μας με τον κόσμο.

 

Η θέση και η πρόταση που οικοδομείται σχετικά με τη σύζευξη των εν λόγω πεδίων είναι ότι η ΠΕ και η ΕΑΑ έχουν την ευκαιρία να δουν κριτικά και να επικαιροποιήσουν το θεωρητικό και ιδεολογικό τους υπόβαθρο, να αναζητήσουν πιο εναρμονισμένους και αειφορικούς τρόπους σύνδεσης, μάθησης και έρευνας μέσα από αντίστοιχους παιδαγωγικούς σχεδιασμούς και να εμπλουτίσουν την περιβαλλοντική προβληματική τους με την ένταξη νέων θεμάτων, οπτικών και αναγνώσεων για τις σχέσεις των ανθρώπων και των πολιτισμών τους με τη φύση και το περιβάλλον. Από την άλλη πλευρά, η ΠΕ και η ΕΑΑ μπορούν να συνεισφέρουν στις περιβαλλοντικές ανθρωπιστικές επιστήμες με νέα εννοιολογικά δομήματα και σχέδια σύλληψης, σχεδιασμού και υλοποίησης καινοτόμων παιδαγωγικών προσεγγίσεων και πρακτικών, που να βασίζονται και να καλλιεργούν μη ανθρωποκεντρικούς και επεμβατικούς τρόπους συνύπαρξης με τον ανθρώπινο και μη-ανθρώπινο κόσμο και να επιδεικνύουν μια καλύτερη «εναρμόνιση με» τη φύση και μια οικολογική ηθική

 

Η εργασία συμβάλλει στον θεωρητικό προβληματισμό και την ανάπτυξη νέας παραδειγματικής σκέψης στην ΠΕ/ΕΑΑ.

 

Εδώ η πλήρης βιβλιογραφική αναφορά:

Δασκολιά, Μ. (2023). Περιβαλλοντικές Ανθρωπιστικές Επιστήμες και Εκπαίδευση στην Ανθρωπόκαινο Εποχή - Εισαγωγή στην Ελληνική Έκδοση. Στο C. Merchant, Η Ανθρωπόκαινος εποχή και οι Ανθρωπιστικές Επιστήμες. Από την κλιματική αλλαγή σε μια νέα εποχή αειφορίας (Μ. Δασκολιά, Επιμ., Ν. Καλαϊτζής, Μτφ), (σσ. 11-33). Αθήνα: Εκδόσεις Gutenberg. ISBN: 978-960-01-2467-5

/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου